ดูดาวแบบง่ายๆที่บ้านด้วยตัวเอง กับ “แผนที่ดาว” DIY โดย “สดร.”
สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) (สดร.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ชวนหากิจกรรมคลายเครียดที่หลายคนสามารถทำได้ในระหว่างที่ต้องเก็บตัวอยู่ที่บ้านในช่วงวิกฤตสถานการณ์การแพร่ระบาดโควิด-19 มาประดิษฐ์ “แผนที่ดาว” อย่างง่ายใช้เองที่บ้าน
สำหรับผู้ที่ชื่นชอบการดูดาว การมีแผนที่ดาวไว้ใช้สำหรับดูดาวตอนกลางคืนน่าจะดีไม่น้อย เพราะดวงดาวที่ปรากฏบนท้องฟ้าเปลี่ยนตำแหน่งบนท้องฟ้าอยู่ตลอดเวลา รวมถึงกลุ่มดาวต่างๆ ก็มีเวลาขึ้นและตกที่แตกต่างกันไปในแต่ละเดือน แผนที่ดาวจึงเป็นตัวช่วยอย่างดี ที่สามารถบอกได้ว่า ดวงดาวและกลุ่มดาวที่ปรากฏอยู่บนท้องฟ้าในแต่ละคืนเป็นอะไรบ้าง นอกจากจะใช้ดูตำแหน่งดาวฤกษ์และกลุ่มดาวได้แล้ว แผนที่ดาวชุดนี้ยังสามารถใช้บอกตำแหน่งวัตถุท้องฟ้าในห้วงอวกาศลึก รวมถึงเวลาขึ้นและตกของดวงอาทิตย์ในแต่ละวันได้อีกด้วย
ซึ่ง สดร. เปิดให้ดาวน์โหลดสื่อการเรียนรู้ดาราศาสตร์ “แผนที่ดาว” พร้อมวิธีประกอบและวิธีใช้งาน สามารถปรินท์ออกมาตัด พับ และประกอบเป็นแผนที่ดาวเพื่อใช้ดูดาวในเวลากลางคืนได้อย่างง่าย
แผนที่ดาว 1 ชุด มี 2 ส่วน สามารถดาวน์โหลดได้ที่ : ส่วนที่ 1 >> https://bit.ly/NARITstarmap1 และส่วนที่ 2 >> https://bit.ly/NARITstarmap2
สำหรับ “แผนที่ดาว DIY” ดังกล่าว สดร. ยินดีให้ดาวน์โหลดมาเรียนรู้กันได้ฟรี ไม่มีค่าใช้จ่ายและขอสงวนสิทธิ์ห้ามนำไปใช้ในเชิงพาณิชย์ทุกรูปแบบ ทั้งทางตรงและทางอ้อม และยังมีสื่อการเรียนรู้อีกมากมายให้ดาวน์โหลดมาเรียนรู้กันได้ที่ https://www.narit.or.th/index.php/astro-media-menu
โดยวิธีการประกอบแผนที่ดาวมีดังนี้
1) อุปกรณ์สำหรับประกอบแผนที่ดาว ประกอบด้วย
- กรรไกร หรือ คัดเตอร์ พร้อมแผ่นรองตัด
- เทปใส
- หมุดเจาะ
- แผนที่ดาวส่วนที่ 1 ปรินท์ใส่กระดาษแข็ง
- แผนที่ดาวส่วนที่ 2 ปรินท์ใส่กระดาษแข็ง
2) ตัดแผนที่ดาวส่วนที่ 1
3) ตัดแผนที่ดาวส่วนที่ 2
4) พับแผนที่ดาวส่วนที่ 1 ตามแนบเส้นประ
5) ประกอบแผนที่ดาวทั้งสองส่วนเข้าด้วยกัน วางแนวขีดของ “เดือนและวันที่” ของส่วนที่ 1 ให้เสมอกับขีดดช่อง “เวลา “ของส่วนที่ 2 ตลอดทั้งแนว
6) หลังจากประกอบแผนที่ดาวทั้งสองส่วนเข้าด้วยกันแล้ว ใช้หมุดเจาะรูตรงกลางเพื่อเชื่อมแผนที่ดาวทั้งสองส่วนเข้าด้วยกัน สำหรับเป็นจุดหมุนแผนที่ดาว
7) พลิกแผนที่ดาวกลับด้าน ยึดหมุดให้แน่น
8) แผนที่ดาวที่ประกอบเสร็จสิ้น และพร้อมใช้งาน