“ลำพูน” ชวนเรียนรู้วิถีคนทำโคมล้านนา พร้อมจัด “เทศกาลโคมแสนดวง” 1 ตุลาคมนี้เป็นต้นไป
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สำนักงานลำปาง และเทศบาลเมืองลำพูน เชิญชวนทุกท่านเรียนรู้การทำโคมล้านนาภูมิปัญญาจากรุ่นสู่รุ่น ณ ชุมชนจามเทวี อันมีเอกลักษณ์ พร้อมชวนสัมผัส “เทศกาลโคมแสนดวงเมืองลำพูน” ถวายเป็นพุทธบูชาองค์พระธาตุหริภัญชัย และสักการะพระนางจามเทวี ปฐมกษัตริย์แห่งเมืองลำพูน ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2564 เป็นต้นไป
จังหวัดลำพูน เป็นอีกหนึ่งจังหวัดในภาคเหนือที่มีความเป็นมาอย่างยาวนาน 1,300 กว่าปี ในระยะเวลาที่ผ่านมา ลำพูน สั่งสมภูมิปัญญาที่สืบทอดจากรุ่นสู่รุ่นเอาไว้มากมาย หนึ่งในนั้นก็คือ การทำโคมล้านนา ซึ่ง โคมล้านนาของลำพูน ในทุกวันนี้ได้เกิดเป็นแหล่งเรียนรู้กลุ่มอาชีพคำโคมขึ้นมา ในชื่อ “กลุ่มอาชีพทำโคมล้านนาชุมชนจามเทวี”
โดย เทศบาลเมืองลำพูน ได้มีการฝึกสอน ส่งเสริมทักษะการทำโคมล้านนาให้กับ “ชุมชนจามเทวี” ซึ่งเป็นหนึ่งในชุมชนที่มีการทำโคมกันอย่างแพร่หลาย โดยเฉพาะในกลุ่มผู้สูงอายุ ผู้พิการ ผู้ดูแล ผู้ป่วยติดเตียง รวมถึงเด็กและเยาวชน ให้สามารถประดิษฐ์โคมเพื่อนำมาจำหน่ายในช่วงเทศกาล สร้างรายได้ และยังเป็นการสืบสานภูมิปัญญาในการประดิษฐ์โคมล้านนาที่มีหลากหลายรูปแบบ เช่น โคมธรรมจักร โคมดาว โคมไห โคมเพชร และอื่นๆ
นอกจากประโยชน์ด้านการส่งเสริมการท่องเที่ยวแล้ว สิ่งที่เทศบาลเมืองลำพูนได้มุ่งมั่นดำเนินการ คือ การสร้างอาชีพ สร้างรายได้ให้ชุมชน ซึ่งเทศบาลฯมีการประกันรายได้ โดยการรับซื้อโคมส่วนหนึ่งจากชุมชน เพื่อนำมาประดับตกแต่งเมือง ส่งเสริมการท่องเที่ยวในช่วงเทศกาลโคมแสนดวงของเมืองลำพูน เพื่อนำเอาคุณค่าทางวัฒนธรรมมาสร้างเป็นมูลค่าทางเศรษฐกิจให้กับชุมชน และส่งเสริมการท่องเที่ยววิถีใหม่ ที่เป็นไปตามความเหมาะสมของเศรษฐกิจ เกิดความยั่งยืน และสร้างเศรษฐกิจฐานรากที่พึ่งพาตนเองให้ดีที่สุด
ซึ่ง “กลุ่มอาชีทำโคมล้านนาชุมชนจามเทวี” ได้เริ่มจัดตั้งกลุ่มขึ้นมาเมื่อวันที่ 30 มกราคม 2561 เริ่มต้นจากการเข้าร่วมโครงการอบรมอาชีพเสริมและพัฒนารายได้แก่ชุมชนเทศบาลเมืองลำพูน ประจำปี 25611 เพื่อเสริมสร้างกระบวนการเรียนรู้ด้านอาชีพให้แก่ผู้เข้าร่วมโครงการได้มีช่องทางประกอบอาชีพสร้างรายได้ให้แก่ชุมชน
“นายประภัสร์ ภู่เจริญ” นายกเทศมนตรีเมืองลำพูน กล่าวว่า “ชุมชนคนทำโคม เกิดขึ้นมาจากความต้องการที่จะให้คนในขุมชนทั้งผู้สูงอายุและเยาวชน มีรายได้รวมทั้งฟื้นวิถีวัฒนธรรมของเมือง รวมถึงการส่งเสริมการท่องเที่ยวในการนำโคมเป็นพุทธบูชา ขอพร และบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในจังหวัดลำพูนและพื้นที่ใกล้เคียง เพื่อความเป็นศิริมงคล”
พร้อมกันนี้ “นายวิสูตร บัวชุม” ผู้อำนวยการการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สำนักงานลำปาง กล่าวเสริมว่า “จากความเข้มแข็งของชุมชนและความพร้อมขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ที่นำเอาคุณค่าทางวัฒนธรรม และภูมิปัญญา มาสร้างมูลค่าเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว เพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจให้กับชุมชน ให้เกิดการพึ่งพาตัวเองอย่างยั่งยืน เป็นที่ทราบกันว่าเทศบาลเมืองลำพูนได้มุ่งมั่นดำเนินการสร้างอาชีพ ฝึกทักษะการทำโคมให้กับชุมชน เพื่อให้ผู้สูงอายุ ผู้พิการ ผู้ที่ดูแลผู้ป่วยติดเตียง รวมถึงเด็กและเยาวชน ให้สามารถประดิษฐ์โคม เพื่อนำมาจำหน่าย จนสามารถสร้างงาน สร้างอาชีพและกระจายรายได้สู่ชุมชนและครอบครัว”
กลุ่มอาชีพทำโคมล้านนาชุมชนจามเทวี นอกจากจะทำโคมล้านนาอันมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ที่โดดเด่นตรงดอกที่เปรียบเสมือน “ดวงตาเจ้าแม่” ให้แก่เทศบาลเมืองลำพูนเอาไว้ประดับตกแต่งเมืองแล้ว ยังเปิดให้ประชาชนทั่วไปได้เรียนรู้วิถีทำโคมล้านนาอีกด้วย โดยท่านที่สนใจสามารถแวะเวียนมาเรียนรู้กันได้ สามารถติดต่อได้ที่ กองสวัสดิการสังคม เทศบางเมืองลำพูน โทรศัพท์ 053-511013 ต่อ 123 , กลุ่มอาชีพทำโคมล้านนาชุมชนจามเทวี (กลุ่มใหญ่) โทรศัพท์ 091-8517594 และกลุ่มอาชีพทำตุงโคมล้านนาจามเทวี (กลุ่มครัวเรือน) ID LINE : uthumpron0999
สำหรับ โคมไฟ หรือ โคมแขวน เป็นงานหัตถกรรมพื้นบ้านของชาวล้านนา ที่ได้รับการถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น ซึ่งเดิมทีชาวล้านนาจะใช้โคมในงานประเพณียี่เป็ง โดยการจุดโคมจะทำในบ้านของเจ้านายชั้นสูง มีความเชื่อว่าการจุดโคมไฟจะนำความเจริญและความสุขมาให้กับคนในครอบครัว หากได้เกิดในชาติหน้าจะเป็นบุคคลที่มีความเฉลียวฉลาด เปรียบดั่งแสงของเปลวไฟที่ลุกโชติช่วง
ในปัจจุบันโคมถูกนำไปใช้ประโยชน์หลายอย่าง อาทิ ตกแต่งโรงแรม รีสอร์ท วัด หรือสถานที่ต่างๆ เพื่อความสวยงาม เทศกาลโคมจึงไม่ได้มีแต่ความสวยงามเท่านั้น แต่ยังแฝงถึงคุณค่าทางวัฒนธรรมที่ยังคงมีการสืบทอดจากรุ่นสู่รุ่น ทั้งในเรื่องของความเชื่อและขนบธรรมเนียมประเพณีที่ดีงาม
โดย “เทศกาลโคมแสนดวงที่เมืองลำพูน” นี้ จัดขึ้นเป็นประจำทุกปี ในเดือนตุลาคมถึงพฤศจิกายน โดยจะมีการประดับตกแต่งโคมไฟหลากหลายสีสัน มีการจุดโคม แขวนโคม เพื่อถวายเป็นพุทธบูชาต่อองค์พระธาตุหริภัญชัย และสักการะพระนางจามเทวี ปฐมกษัตริย์แห่งเมืองลำพูน ซึ่งท่านใดสนใจก็สามารถแวะมาเที่ยวกันได้ สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ ททท.สำนักงานลำปาง โทร. 054-222214 หรือ www.tourismlampang-lamphun.com
